Afgelopen zomer mocht ik mee op een reis naar Polen. In Krakau kwamen jongeren uit de hele wereld bij elkaar voor de Wereld Jongeren Dagen. We gingen met 180 jonge mensen weg uit Nederland. Eenmaal in Krakau waren van heinde en ver ruim anderhalf miljoen personen verzameld.
In en buiten de stad zag en hoorde je alleen maar jongeren. Er werd gezongen, gelachen, gedanst en met vlaggen gezwaaid; er was alleen beweging om je heen. Een echte festivalsfeer. Dagenlang. Niets stond stil, altijd en overal was er geluid. Zelfs in de tram of bus naar de slaaplocatie ging het rumoer door en ’s nachts gonsde het nog in je hoofd als je de slaap probeerde te vatten.
In en na deze reis werd het me weer eens duidelijk hoezeer we toch óók stilte (in het rumoer) en stilstaan (rust te midden van de drukte) nodig hebben. Tussen alle bedrijvigheid door even pas op de plaats maken, je hoofd en hart rust gunnen en het opgewaaide stof laten neerdalen. Het bezige baasje dat ik ben had geen moeite met al deze drukte, maar mijn hoofd en hart maakten wel overuren…..
Een beetje rust en even stilstaan was wellicht geen overbodige luxe geweest. Want toen ik na een 8-daagse ontspannen fietsvakantie terug stapte in het werkritme was het weer druk-drukker-drukte wat de klok sloeg. En al probeerde ik het rustig aan te doen, binnen enkele dagen werd ik volledig opgezogen door de maalstroom die ‘het normale leven’ lijkt te zijn. Ik verlangde terug naar de rust van de vakantiedagen, waarin het leven voortkabbelde – niets moest, alles kon – en waarin ik me heerlijk kon wentelen.
Gelukkig begon in de tweede werkweek weer de cursus meditatie, een rustpunt van tijd en aandacht in de week: een weldaad. Ik heb het pas een aantal jaren geleden ontdekt, net zoals de yoga. Beide aanpakken worden door ons vaak gezien als stilte na de storm, en zo gaan we er ook mee om. Maar ik weet: ze zijn bedoeld als stilte in de storm.
Door ons nuttigheidsdenken passen wij westerlingen graag oosterse technieken in in het schema van de drukte van de week. Echter, meditatie en yoga zijn niet bedoeld om op het ritme van de klok, maar op het ritme van het leven afgestemd te worden. Geïntegreerd in je manier van leven en omgaan met druk, prestatie en stress kom ‘t het pas echt aan jou ten goede. Daar moet je dus dagelijkse tijd en aandacht aan besteden.
Robbert Dijkgraaf, directeur van het Institute for Advanced Study in Princeton, omschreef in het NRC eerder dit jaar het belang van rust: “Zie het als iets dat op de bodem van een zwembad ligt: pas als het water helemaal stil is, kun je het zien. Die stilte is noodzakelijk.”
Wieteke van Zeil koppelde dit in De Volkskrant aan de tijd waarin we nu leven: “Concentratie staat in onze tijd onder druk door versnelling, techniek en de totale vanzelfsprekendheid online te zijn. We staan altijd aan, onze tijd vult zich. We leven in een tijd van ‘horror vacuï’: angst voor de leegte. Een begrip uit de antieke kunst om een stijl te omschrijven waarbij vazen en andere oppervlakten volgeschilderd werden. Zo voelt het voor veel mensen nu: altijd bereikbaar, altijd bezig, altijd verbonden. Binnenkort is er op de aardbol 100 % dekking en zijn er geen white spots meer, waar je even technisch offline bent. Dat levert dilemma’s op, naast de gevaren voor privacy en straling, ook die voor onze rust en concentratie.”
Meditatie en yoga laten ons anders omgaan met de druk en drukte in ons laat-moderne leven met alle electronical devices, die dat leven zo bepalen. Eén pushbericht van onze smartphone kost neuraal gesproken net zoveel energie als het optillen van een kopje koffie. Niet gek dus dat we van online-staan vermoeid raken en af en toe ‘even niet’ zouden willen zeggen.
Dat kan door tijd in te plannen voor ontspanning, meditatie en/of yoga. Dat kan door af en toe jezelf off-line te zetten en mee te gaan naar een klooster- of stilteweekend. Of je onder te dompelen in een Taizé-viering (stilte en meditatie). We hebben het allemaal nodig om de juiste balans te houden in ons stormachtig leven. En we kunnen ervan leren – wat bij een ontspannende vakantie ook gebeurt – dat we stilte in de storm moeten organiseren om gezond en gelukkig te blijven. Niet voor niets heeft RAPENBURG 100 deze activiteiten in haar aanbod.
WALTHER BURGERING
Recente reacties