Het verlangen naar Zin

Eén van de thema’s die we allen tegenkomen in ons leven is het verlangen naar zin. We willen dat ons leven betekenis heeft, dat het zinvol is. Het leven moet toch ergens over gaan. Ieder van ons herkent die behoefte aan zin. Als ons leven namelijk geen betekenis heeft, onze relaties leeg zijn en onze drijfveren hol, dan voelen we ons zinloos. Dan tobben we rond in een leemte, waarin niets echt belangrijk lijkt. Zin is net als de behoefte aan eten en drinken een primaire behoefte van de mens. Onvervuld zorgt hij voor frustratie en vermoeidheid. Vervuld geeft hij leven en richting.

Het hedendaagse begrip zingeving kan daarbij enigszins misleidend zijn. Het geeft de indruk dat zingeving iets is dat wij doen. Wij zijn de gevers of schenkers (in het engels bestowers) van zin. Net zoals dat we huizen bouwen, zo zouden we ook zin geven. Wie op deze manier met het leven bezig is, merkt echter al snel dat het een stuk genuanceerder ligt. Zin is namelijk niet iets dat je zomaar maakt. Het is niet iets dat je kunt kopen, alhoewel we dat met zijn allen maar al te graag proberen. Zin is echter vaak iets dat je overkomt. Het is net als geluk niet zozeer iets op zichzelf, als wel een bijproduct van handelen. Al lopend in het bos of in contact met de ander kan het besef van zin dan ineens binnenkomen. Dan voel je je deel van een groter geheel of komt het gevoelde inzicht tot je dat je eigenlijk heel dankbaar voor de ander bent.

Natuurlijk is die verbinding met een groter geheel niet de enige dimensie aan zingeving. Op de Universiteit van Humanistiek werken we met 7 zinbehoeftes. Het leven moet allereerst ergens op gericht zijn. Het gevoel dat je doelgericht bezig bent, geeft zin. De tweede zinbehoefte is dat het moreel gerechtvaardigd is. We hebben het besef nodig dat ons leven ‘juist’ is. De derde gaat over zelfwaardering en eigenwaarde. Dat je goed genoeg bent. Dat is ook een aspect van zingeving. De volgende is competentie. Dat betekent dat je ergens goed in bent. Dan voegen we er nog een paar aan toe, zoals begrijpelijkheid, verbondenheid en transcendentie. We willen graag dat de wereld te snappen is. Daarnaast willen we verbonden zijn, het liefst met een groter geheel. Dat geeft het besef dat we niet alleen zijn en gedragen worden door meer dan alleen ons ikje. Dat sluit ook aan bij de laatste zinbehoefte: transcendentie. Die behoefte richt zich op het verlangen jezelf te overstijgen, letterlijk meer te worden of te voelen dan je bent.

Nu is het natuurlijk niet zo dat iedereen met alle aspecten evenveel bezig is. Maar het geeft wel de mogelijkheid voor jezelf te kijken welke aspecten van zin jij weinig tegen komt in je leven. Dat kan een opening zijn om je af te vragen wat dat zindomein dan voor jou betekent. Wat betekent eigenwaarde voor je? Of begrijpelijkheid? Of Verbinding? Zo kan je met jezelf in gesprek komen over wat voor jou een zinvol leven is.